Radna grupa za izmene i dopune Zakon o oglašavanju bez učešća novinarskih i medijskih udruženja

8. jun 2023.


Koalicija za slobodu medija ukazuje na još jedan propust Vlade Republike Srbije kada je u pitanju implementacija Medijske strategije koja inače kasni već treću godinu, za redom. Naime, Ministarstvo unutrašnje i spoljne trgovine je 17. maja 2023. godine osnovalo radnu grupu za izmene i dopune Zakona o oglašavanju, a da pri tom o tome nije ni obavešteno Ministarstvo informisanja i telekomunikacija koje je nadležno za implementiranje Medijske strategije u kojoj se četiri aktivnosti vezuju upravo za oblast oglašavanja.

Uređenje oblasti oglašavanja ključno je za uspostavljanje fer i transparentnog medijskog tržišta i osnovni je preduslov za održivost pre svega privatnih medija. Ovom prilikom podsećamo da je država propustila da na samom početku implementacije Medijske strategije izradi sveobuhvatnu analizu relevantnog medijskog tržišta koja je trebalo da obuhvati i tržište oglašavanja i da jasnu sliku o tome šta su problemi u ovoj oblasti, a koji utiču na pluralizam medijskog sadržaja. Posebna pažnja u Strategiji posvećena je tzv. državnom oglašavanju (oglašavanju organa javne vlasti i privrednih društava koji su u delu ili u potpunosti u državnom vlasništvu) koje posebno utiče na poremećaj medijskog tržišta favorizovanjem određenih medijskih kompanija.

Imajući sve ovo u vidu Ministarstvo unutrašnje i spoljne trgovine je ipak propustilo da uvrsti u pomenutu radnu grupu predstavnike medijske zajednice, pre svega predstavnike asocijacija koje okupljaju privatne medije.

Iako smo više puta dobili obećanje od Vlade Republike Srbije i premijerke da će biti uspostavljena koordinacija među različitim radnim grupama koje su osnovane radi izmena i dopuna medijskih i drugih relevantnih zakona koji se pominju i nalaze se u okviru određenih aktivnosti u Medijskoj strategiji, Vlada nastavlja sa svojom lošom praksom netransparentnog i nekoordinisanog rada što samo otežava i usporava procese reformi koji su važni za celokupno srpsko društvo.

Ovom prilikom pozivamo Ministarstvo unutrašnje i spoljne trgovine da ponovo razmotri svoju odluku o formiranju radne grupe i uvrsti u istu predstavnike relevantnih medijskih asocijacija.

Koaliciju za slobodu medija čine Asocijacija medija, Asocijacija onlajn medija (AOM), Nezavisno društvo novinara Vojvodine (NDNV), Nezavisno udruženje novinara Srbije (NUNS), Poslovno udruženje Asocijacija lokalnih i nezavisnih medija „Lokal Pres“ i Slavko Ćuruvija Fondacija.

Podsetnik iz Medijske strategije

4.7.1 uspostaviti standarde za pozitivno prikazivanje pripadnika osetljivih društvenih grupa u oglašavanju, vestima, izveštajima, produkciji i emitovanju programa

2.2.1 izraditi analizu relevantnog medijskog tržišta na nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou i utvrditi funkcionalnost, uslove i stanje konkurencije na medijskom i povezanim tržištima (tržište distribucije medijskih sadržaja, tržište oglašavanja itd.), a naročito u pogledu utvrđivanja opasnosti od nedozvoljene medijske koncentracije, opasnosti po medijski pluralizam, te da li postoje strukturni i ekonomski pritisci na medije koji ugrožavaju njihov integritet i nezavisnost

2.3.2 nakon sprovođenja analize regulatornog okvira u oblasti oglašavanja, s posebnim osvrtom na probleme u vezi sa oglašavanjem, organa javne vlasti i privrednih društava kojima je država većinski vlasnik ili ih većinski finansira, predložiti ili podneti inicijativu za donošenje nove ili izmene postojeće regulative, kao preduslova za stvaranje jednakih tržišnih uslova za sve medije

2.5.7 razmotriti mogućnost da se u postupku izrade Uredbe o utvrđivanju elemenata godišnje programa poslovanja, odnosno trogodišnjih programa poslovanja javnih preduzeće i drugih oblika organizovanja koji obavljaju delatnost od opšteg interesa, čiji su sastavni deo Smernice za izradu godišnjeg programa poslovanja, odnosno trogodišnjeg programa poslovanja javnih preduzeća i drugih oblika organizovanja koji obavljaju delatnost od opšteg interesa, preporuči javnim preduzećima i drugim oblicima organizovanja koji obavljaju delatnost od opšteg interesa da najmanje 15% sredstava iz godišnjih budžeta predviđenih za oglašavanje usmeravaju ka regionalnim i lokalnim medijima prema jasno utvrđenim kriterijumima koji obezbeđuju ravnopravnost svih medijskih subjekata, u skladu sa važećom regulativom.